Osmanlı'da Şer'i Hukuk


Şer'i Hukuk'ta Kamu ve özel hukuk ayrımı yapılamaz. İslam Hukuku''Haklar esası''na göre kuruludur. Konular ''Allah'a ait Haklar (Hukuk'ullah), İnsana ait haklar (Hukuk-i ibad), İnsana ait Haklarla Allah'a ait Hakların birleştiği fakat ''Hukuk'ullah'''ın Galip
olduğu haller veya tam tersi ''Huku-i ibad''ın galip olduğu işler Olmak üzere dört kategoride ele alınır.

''Hukuk'ullah'' Günümüzdeki ''kamu hukuku''nun genişletilmiş hali anlamında düşünülmelidir. Salt kul haklarıda bir anlamda
günümüzdeki ''medeni hukuk''u düzenler. Karma nitelikteki Haklar ise duruma göre kamu hukuku ile özel hukuk arasında
gelişen ilişkilerdir.

Osmanlı hukuku şer'i Hukukun hükümranlık şemsiyesi altındadır. Bununla beraber hükümranlık hukuku klasik fıkıh sistemi
içinde ele alınmaz, İslam ülkelerinde idare hukuku, Hükümdarın şer'i hukukla sınırlandırılmış yetkileri genel olarak
''siyaset üş-şer'iye'' denilen eserlerde yer alır.

İslam hukukunun asıl kaynakları Kur'an ve açıklamaları olan Hz.muhammed (s.a.v)in hadisleri ve sünnetleridir. Diğer kaynaklar
bu iki ana kaynağa aykırı olmamak üzere ile icma-i ümmet, kıyas-ı fukaha, devletlerarası mukaveleler, örf, adet , istihsan,
istislah'lardır. Ulema İcm'a ve Kıyas'ın (tali) Kaynaklar içinde temel (esas) olduğu üzerinde birleşmişlerdir: Gerçekten de
(kıyas) mezhep imamı müctehidlerce çeşitli açılardan ele alınıp bir hukuk metodu olarak Değerlendirilmiştir.

Kur'an içinde çeşitli surelere dağılmış ibadet ve cihada bağlı sayısı 140 civarında ve muamelat (uygulama), ahval-i şahsiyye
(özlük halleri), cinayet, kaza ve şahadete (tanıklık) dair de 200 dolayında ahkam ayetleri vardır. Ukubat'a (cezalara) dair olan
10 ayet ''Bakara, Maide, ve Nur'' surelerindedir. Çeşitli konularda Ahkam Hadis'leri de mucmel (kapalı) olan hükümleri açıklarlar,
''sükut'' geçilen hususları aydınlatırlar. Bu hadisler, Ulema tarafından Fıkıh İlmi gereklerine göre bölümlere ayrılmışlardır...

a. Fıkıh Terminolojisi 
b. Fıkıh Sistematiği / yakında Fıkıh Terminolojisi ve Fıkıh Sistematiği'nin Açıklamasını Yazıcam...

VESSELAM SAYGILAR SEVGİLER HÜRMETLER...
Araştırma : Mehmet Akif Osmanlı